เป็นเรื่องที่น่ายินดีสำหรับประเทศไทยที่ google doodle ยกย่อง 12 กันยายน 2565 เป็น วันเฉลิมฉลองชามตราไก่จากลำปาง ชามตราไก่จากลำปางเป็นชามที่เหมาะสมกับการใช้ตะเกียบพุ้ย ชามไก่ มี 4 ขนาด คือ ขนาดปากกว้าง 5 นิ้ว (เสี่ยวเต้า) 6 นิ้ว (ตั่วเต้า) 7 นิ้ว (ยี่ไห้) และ 8 นิ้ว (เต๋งไห้) โดยชามขนาด 5-6 นิ้ว สาหรับใช้ในบ้านและร้านข้าวต้ม
เมืองลำปางจึงได้ชื่อว่าเมือง กุกกุฏนคร แปลว่าเมืองของไก่ขาว โดยมีบันทึกเรื่องราวเหล่านี้ไว้ในใบลาน และเมื่อมีการตั้งโรงงานเซรามิกแห่งแรกในจังหวัดลำปาง ก็ได้มีการนำเอารูปไก่ขาวมาวาดเป็นลวดลายลงไปในถ้วยชาม
การผลิตถ้วยตราไก่ของจังหวัดลำปาง เริ่มต้นอย่างจริงจัง เมื่อปี พ.ศ. 2503 เมื่อชาวจีน 2 คน คือ นายซิวกิม แซ่กวอก และนายซิมหยู แซ่ฉิน ได้ร่วมกันตั้งโรงงานทำถ้วยตราไก่แบบเมืองจีนขึ้น นับเป็นโรงงานทำถ้วยตราไก่แห่งแรกของลำปาง ตามประวัติกล่าวว่า เมื่อครั้งที่ทั้งสองอยู่เมืองจีนเคยทำงานในโรงถ้วยชาม ซึ่งต้องทำงานทุกขั้นตอนตั้งแต่การล้างดิน ปั้นถ้วย เคลือบ เขียนลายและนำเข้าเตาเผา เมื่อเดินทางเข้ามาอยู่ในประเทศไทยก็ได้ทำงานในโรงงานเครื่องปั้นดินเผาที่จังหวัดเชียงใหม่
ความพิเศษของชามตราไก่จากโรงงานนี้ก็คือ เป็นชามไก่ต้นตำหรับ ที่มีความแข็งแรงทนทาน ปั้นถ้วยชามแต่ละใบต้องวาดด้วยมือล้วนๆ แต่งแต้มสีสันได้อย่างสวยงาม และทราบมาว่าเหลือผู้ที่วาดลายไก่ได้แบบนี้เพียงไม่กี่คนเท่านั้นหลังจากอาปาอี้เสียชีวิต ปัจจุบันโรงงานผลิตเครื่องปั้นดินเผาแห่งนี้ได้รับการสืบทอดสู่ทายาทรุ่นที่ 2 ภายใต้ชื่อ “โรงงานธนบดีสกุล” ซึ่งชามตราไก่นับว่าเป็นผลิตภัณฑ์ขึ้นชื่อของ จ.ลำปาง และในปี 2564 โรงงานแห่งนี้ยังได้รับรางวัลอุตสาหกรรมท่องเที่ยวกินรีทองคำ ติดต่อกันเป็นปีที่สอง ประเภทแหล่งท่องเที่ยวเพื่อการเรียนรู้ จากการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย เรื่องราวของที่นี่ยังมีอีกหลายแง่มุม มีโอกาศก็ลองแวะไปเที่ยวชมได้
พิพิธภัณฑ์เซรามิคธนบดี โทร: 054 821 558-9 ต่อ 103, 061 273 3344เปิดทุกวัน ตั้งแต่ 09.00 – 17.00 น.
ททท.สำนักงานลำปาง ในวัน-เวลาราชการ โทรศัพท์ 054-222214
